به نقل از «شانا»

صادرات نفت رکورد شکست؛ چرا و چگونه؟

تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۲۰۵۶۲

اقدام‌های دولت سیزدهم برای افزایش صادرات نفت از ایجاد بازارهای سنتی گرفته تا جذب مشتریان جدید، سبب شد با وجود تحریم‌ها، صادرات نفت ایران در پنج سال گذشته رکورد بزند.

به گزارش شانا به نقل از مهر، صنعت نفت ایران چند دهه است که با انواع تحریم روبه‌روست؛ تحریم‌هایی که بر مقدار تولید و صادرات نفت کشور اثر مستقیم داشته و تنها هر زمان که مناسبات بین‌المللی تا حدی با گشایش همراه بوده، ایران توانسته صادرات نفتی بیش از ۲ میلیون بشکه در روز داشته باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در آخرین مورد نیز که آمریکا به‌صورت یک‌طرفه از برجام خارج شد و تحریم‌های جدید علیه نفت ایران اعمال کرد، صادرات نفت کشور به‌شدت پایین آمد؛ موضوعی که باعث شد در دولت قبل درآمدهای نفتی ایران در یک سال به گفته همان دولتمردان کمتر از ۱۰ میلیارد دلار در یک سال باشد.

این در شرایطی بود که همواره تلاش شد با رفع موانع تحریم از طریق مذاکره، راهی برای صادرات نفت باز شود، اما در عمل صادرات نفت به فروش غیررسمی محدود شد و حتی رسانه‌های غربی، نفتکش‌هایی که نفت ایران را به خریداران می‌رساندند، شبح دریا خواندند. اگرچه در دولت گذشته تلاش می‌شد برجام دوباره احیا شود، اما استفاده از سایر فرصت‌ها برای افزایش صادرات نفت بدون وجود برجام تقریباً فراموش شده بود. با روی کار آمدن دولت سیزدهم اگرچه همچنان تلاش برای انجام مذاکرات ادامه داشت، اما همان‌گونه که سید ابراهیم رئیسی در جریان تبلیغات انتخاباتی نیز اعلام کرده بود، معیشت مردم به برجام گره نخورد.

مذاکرات انجام می‌شد و در کنار آن شرکت ملی نفت ایران علاوه بر مسیرهای گذشته برای افزایش صادرات نفت، فرصت‌های جدیدی ایجاد می‌کرد؛ فرصت‌هایی که از توسعه مناسبات با مشتریان قدیمی آغاز شد و تا جذب مشتریان جدید ادامه یافت. این رونق دیپلماسی در حوزه نفت تا آنجا پیش رفت که با وجود آنکه در ابتدای دولت سیزدهم بیش از ۸۰ میلیون بشکه میعانات گازی ایران روی آب ذخیره شده بود، حالا به گفته وزیر نفت و در آستانه دومین سال روی کار آمدن این دولت، ذخیره میعانات گازی روی آب به صفر رسیده است.

آن‌گونه که محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران پیش از این اعلام کرد، افزایش صادرات نفت مربوط به مشتریان سنتی و مشتریان جدید است. درواقع علاوه بر بازاریابی‌ای که ایرانی‌ها برای فروش نفت خود در دولت سیزدهم انجام دادند، استفاده از فرصت‌هایی مانند توسعه پالایشگاه‌های فراسرزمینی نیز انجام شد. ایران پالایشگاه‌های نفت کشورهای دیگر را با دانش فنی بومی‌سازی شده، نوسازی می‌کند تا نفت خود را در این پالایشگاه‌ها پالایش کند. با این اقدام  افزون بر افزایش صادرات نفت، صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز انجام خواهد شد.

این اقدام‌ها در کنار افزایش ظرفیت تولید نفت کشور که بیشتر بر برداشت از میدان‌های مشترک مانند غرب کارون انجام شد، بر اساس داده‌های کشتیرانی، در شرایط محدودیت تولید برخی کشورها، تولید و صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۳ رکوردهای جدیدی را شکست. اطلاعات مؤسسه کپلر نشان می‌دهد صادرات نفت خام ایران در ماه مه (اردیبهشت و خرداد) از یک و نیم میلیون بشکه در روز بیشتر شده که از سال ۲۰۱۸ تاکنون بی‌سابقه است. این در حالی است که صادرات نفت خام ایران در سال ۲۰۱۸ و پیش از خروج آمریکا از برجام ۲.۵ میلیون بشکه بود، اما با بازگشت تحریم‌ها، صادرات نفت در دولت گذشته تا زیر ۲۰۰ هزار بشکه در روز نیز کاهش یافت.

ظرفیت تولید نفت به‌عنوان یکی از ابزارهای قدرت هر کشور نفتی در چانه‌زنی‌های سیاسی و اقتصادی به‌شمار می‌رود. اگرچه ظرفیت‌سازی برای تولید نفت به‌صورت بهینه انجام می‌شود، اما یکی از مواردی که باید مورد توجه باشد ظرفیت‌سازی با نگاه به کمیت اقتصادی است. داشتن ظرفیت ۴ میلیون بشکه با توجه به بازار نفت ایران در آینده و برنامه‌های نگهداشت توان تولید و چشم‌اندازی که از شرایط مربوط به محیط خارجی پیش روی ایران است، ظرفیتی بهینه و مطمئن به‌شمار می‌رود.

با وجود آنکه تولید نفت نیازمند سرمایه‌گذاری است اما در دولت سیزدهم تلاش شد با امکانات موجود، ظرفیت تولید نفت به پیش از تحریم‌ها بازگردد. میزان تولید نفت خام ایران نیز هنوز بیش از ۳ میلیون بشکه در روز و به میزان تولید نفت خام اعلام‌شده در ماه «مه» است.

بر اساس آمار سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، مقدار نفت تولیدی ایران در ماه «مه»، ۳ درصد از نفت تولیدی در جهان و تولید این مقدار نفت در روز، از سال ۲۰۱۸ تاکنون بی‌سابقه است. افزایش تولیدی که به افزایش صادرات منجر شد و آن‌گونه که جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرده در سال ۱۴۰۱، ۱۹۰ میلیون بشکه نفت بیشتر از سال ۱۳۹۹ و ۸۳ میلیون بشکه بیشتر از سال ۱۴۰۰ نفت صادر شد.

افزایش صادرات نفت ایران با وجود استمرار شرایط تحریم نشان‌دهنده بی‌اثر کردن تحریم‌ها با تکیه بر توان داخلی است؛ موضوعی که می‌تواند قدرت ایران در چانه‌زنی‌های منطقه‌ای و سیاسی را بالا ببرد. اکنون نیز که مذاکرات همچنان از سوی مقام‌های سیاسی کشور پیگیری می‌شود، افزایش توان تولید و صادرات نفت، دست بالا را برای ایران خواهد داشت و می‌تواند به توسعه بازار نفت کشور منجر شود.

منبع: شانا

کلیدواژه: جواد اوجی صادرات نفت خام تحریم افزایش صادرات نفت میلیون بشکه دولت سیزدهم بشکه در روز تولید نفت نفت ایران تحریم ها نفت کشور فرصت ها نفت خام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.shana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۲۰۵۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تاکسی‌های برقی وارد شد/ افزایش ۲۰ درصدی تولید خودرو

وزیر صمت با اشاره به افزایش تولید ۵ هزار دستگاه خودرو، گفت: باید آمار تولید خودرو را به حدود ۲۰ درصدی افزایش دهیم؛ تاکسی‌های برقی نیز وارده شده و متقاضیان برای خرید امکان ثبت‌نام دارند.

به گزارش مشرق، عباس علی‌آبادی وزیر صمت در گفت‌وگویی رادیویی گفت: اجلاس آفریقا را داشتیم، آفریقا، اقیانوس فرصت‌ها برای بازرگانان و تجار ماست، از جمله مهمترین این فرصت توسعه‌نیافتگی کامل آفریقا است. البته آفریقایی‌ها به‌صورت جامع برنامه‌هایی را برای توسعه پیگیری می‌کنند و در این برنامه فرصت‌های برای تجار ما وجود دارد.

وزیر صمت در ادامه تاکید کرد: بزرگترین نمایشگاه دستاوردهای کشور برای معرفی به بیش از ۲ هزار بازرگان و تاجر بین‌المللی برگزار خواهد شد و می‌تواند تبعات خوبی داشته باشد. اجلاس آفریقا با تعداد زیادی از مقامات ارشد سیاسی آفریقا به‌خوبی برگزار شد که می‌تواند تأثیرات خوبی در رفاه و اقتصاد کشور داشته باشد. برای تحقق جهش تولید باید دروازه صادرات باز شود. خیلی از کالاهایی که تولید می‌کنیم به‌جهت اینکه بازار صادراتی ندارد، مجبور هستیم تولید را محدود کنیم، به‌عنوان مثال در لوازم خانگی رشد خوبی در کیفیت و کمّیت داشتیم، اما همچنان در تهدید کالاهای قاچاق هستیم.

وی عنوان کرد: از جمله چالش‌هایی که در آفریقا داریم، نبود زیرساخت است که البته این موضوع با توجه به ظرفیت‌های خوبی که در توسعه زیرساخت حوزه‌های انرژی و حمل‌ونقل داریم یک فرصت محسوب می‌شود. نرخ رشد اقتصادی در آفریقا از متوسط جهانی بیشتر است و این به‌معنای فرصت است و ما باید از آن استفاده کنیم. تلاش می‌کنیم تا پایان امسال در تمام یا حداقل بخشی از کشورهای آفریقایی که محوریت دارند، نمایشگاه‌های دائمی برای کالاهای ایرانی را فراهم کنیم و همچنین به آفریقایی‌ها فرصت دهیم که در کشور ما پایگاه معرفی خود را داشته باشند. تراز تجاری ما با آفریقا کاملاً مثبت است و رویکرد ما این است که واردات خود را نیز از آفریقا افزایش دهیم. تا پایان امسال تعداد رایزن‌های بازرگانی ما در آفریقا به ۱۲ مورد می‌رسد و تعداد مراکز بازرگانی به ۱۵ مرکز خواهد رسید.

این مقام مسؤول در خصوص چالش‌های توسعه تجارت با آفریقا، گفت: مهم‌ترین چالش‌ها رقبا هستند که تلاش می‌کنند پس از حضور ما در آفریقا با ابزارهای مختلفی مانند تحریم جلوی این موضوع را بگیرند. برنامه وزارت صمت این است که میزان تجارت ایران اعم از صادرات و واردات نسبت به شرایط فعلی دو برابر شود.

عضو کابینه دولت سیزدهم ادامه داد: باید ظرفیت‌های مالی و اقتصادی خود را به‌نفع صادرات بسیج کنیم و هر مانعی را که در مسیر صادرات است، برداریم. ما به شرکت‌هایی اولویت می‌دهیم که صادرات‌محور و دانش‌بنیان هستند، شرکت‌هایی که حداقل ارزبری و بیشترین میزان ارزآوری را دارند. مشارکت مردم زمانی رخ می‌دهد که بتوانیم از سرمایه‌های خرد مردم استفاده کنیم.

وی گفت: در حال تعریف پروژه‌هایی هستیم که بر اساس آنها بتوانیم صندوق‌های پروژه را تأسیس کنیم که مردم با سرمایه‌های خرد خود در پروژه‌های ملی مشارکت کنند، به‌زودی اطلاعیه‌ها دراین‌باره منتشر خواهد شد، اگر بتوانیم این هدف را محقق کنیم، بخش مشارکت مردم در شعار سال را به‌معنای واقعی و الگوی تازه محقق می‌کنیم.

علی‌آبادی موضوع مزاحمت رقیبان ایران را در تجارت عنوان کرد و گفت: رقبای ایران حتماً برای ایران مزاحمت ایجاد خواهند کرد. یکی از کارهای مهمی که باید انجام دهیم ابزار تجارت را فراهم کنیم که مهمترین آن حمل‌ونقل است. برای شرق و شمال آفریقا نسبت خوبی داریم و طبق دستور رئیس‌جمهور برای غرب و جنوب آفریقا هم از لحاظ حمل‌ونقل پوشش دهیم که کارهای سختی است و حتماً انجام خواهیم داد.

وزیر صمت افزود: آفریقا فرصت خوبی برای صنایع دانش‌بنیان ایران است و کشورهای آفریقایی هم در حوزه آموزش هدف‌گذاری کرده‌اند و ایران باید از این فرصت استفاده کند، همچنین شرکت‌های مهندسی و زیرساخت ایران هم می‌توانند پروژه‌های بزرگی در آفریقا اجرا کنند. کشورهای آفریقایی علاقه‌مند هستند از خودروهای روز استفاده کنند و این فرصتی برای ایران است؛ تلاش خواهیم کرد به کسانی در اولویت ارز، ارز بدهیم که به‌سمت تجارت و صادرات بروند به‌ویژه به‌مقاصد صادراتی ایران از جمله آفریقا.

علی‌آبادی همچنین درباره برنامه‌های وزارت صمت در خصوص صنعت خودرو گفت: ما برنامه‌ای گسترده داریم و امسال تلاش خواهیم کرد که ظرفیت تولید را افزایش دهیم. ما به ظرفیت تولید ۵ هزار خودرو در روز رسیدیم و تلاش داریم که این را حدود ۲۰ درصد افزایش دهیم که خیلی جهش بسیار بزرگی است.

وی افزود: در بحث واردات خودرو باید گفت این موضوع را در دستور کار داریم تا به این وسیله تعادل بهتری در تأمین تقاضای بازار و بحث ناترازی به وجود بیاوریم و اخبار خیلی خوبی در این زمینه داریم. تاکسی‌های برقی را وارد کرده‌ایم و مردم می‌توانند ثبت‌نام کنند و بخرند.